BS Nội TK Huỳnh Văn Phụng
Bệnh viện Đa Khoa Vạn Hạnh
Triệu chứng Tê nhức chân tay (Tê bì) có nguyên nhân do những tổn thương của dây thần kinh, bắt đầu bằng triệu chứng tê, sau đó sẽ xuất hiện triệu chứng yếu liệt cơ. Khi bị tê bì, nên đi khám bệnh sớm để tránh những biến chứng thần kinh nặng nề, có thể dẩn đến yếu liệt cơ.
Tê nhức chân tay là triệu chứng rất phổ biến: tê nhức chân tay có khi là biểu hiện sinh lý bình thường và không cần điều trị, ví dụ cảm giác kiến bò châm chích khi đứng lâu, ngồi xổm , ngồi vắt chân lên nhau hay một số tư thế khiến máu khó lưu thông, chỉ cần thả lỏng ở tư thế thoải mái, xoa bóp nhẹ nhàng, đi lại xung quanh một vài phút sẽ hết tê.
Nhưng tê bì cũng có thể là triệu chứng báo động những bệnh lý nguy hiểm, có thể dẫn đến yếu liệt tứ chi và nguy cơ tử vong, cho nên người bệnh không nên chủ quan, chẳng hạn đi châm cứu, giác lễ, chờ đến khi bệnh nặng mới đi khám bệnh, mà cần phải được khám sớm về chuyên khoa thần kinh hay mạch máu để xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh nhằm có những phương pháp diều trị thích hợp, tránh những biến chứng nặng về sau.
Tê tay chân bệnh lý: dấu hiệu ban đầu là tê nhức, tê buốt các ngón tay, ngón chân, sau đó cảm giác tê lan dần đến cổ tay, cổ chân, lan dọc cánh tay, cẳng chân gây cữ động khó khăn khi cầm nắm, đi lại… tê nhức chân tay có thể là hậu quả của các bệnh lý như thoái hóa khớ, thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm, tiểu đường, rối loạn chuyển hóa mỡ hoặc ngay cả của bệnh lý tai biến mạch máu não.
khám Tê nhức chân tay tại Bệnh viện Đa khoa Vạn Hạnh
Vị trí tê có liên quan mật thiết vùng dây thần kinh chi phối:
Như tê ngón cái, ngón trỏ và giữa như trong hội chứng Ống cổ tay; tê các ngón út và áp út như trong tổn thương thần kinh Trụ, và người bệnh có thể có các triệu chưng khác kèm theo như đau cứng các khớp bàn tay trước đó trong bệnh lý thấp khớp, hoặc đau mỏi cổ gáy, vai trong chèn ép rể thần kinh cổ, tương tự tê bì có thể xuất hiện ở bàn chân, cẳng chân, mông đùi…trong các trường hợp chèn ép rể thần kinh thắt lưng-cùng hay cũng có thể gặp trong các bệnh lý toàn thể như trong viêm đa dây thần kinh do nhiều nguyên nhân khác nhau.
Tê bì cũng có thể xuất hiện ở những vùng cục bộ khác của cơ thể như ở đỉnh đầu, một bên đầu, ở ngực lưng hoặc ngay cả quanh bộ phận sinh dục…tóm lại tê bì có thể xuất hiện bất cứ vị trí nào trên cơ thể tùy theo vị trí phân bố của các dây thần kinh và nguyên nhân gây bệnh.
Những yếu tố dễ gây ra tê nhức chân tay ( Tê bì):
Như những người làm công việc dễ bị chấn thương, ngay cả những chấn thương nhỏ (vi chấn thương) lặp đi lặp lại, chẳng hạn như:
- Những người làm việc văn phòng sử dụng máy vi tính liên tục trong môi trường lạnh(máy lạnh),
- Những người làm công việc khuân vác,
- Những người phải chạy xe gắn máy liên tục nhiều giờ mỗi ngày,
- Những người phải sử dụng cổ tay thường xuyên như buôn bán thịt cá phải chặt thịt, những người nội trợ…
- Cầm nắm những thiết bị rung nặng nề như cầm khoan cắt bê tông, lái máy cày…
Khi nào bệnh nhân được chỉ định Đo Điện cơ: Bệnh nhân được chỉ định Đo Điện cơ trong những trường hợp sau
1.Các rối loạn về cảm giác: Tê rần, có cảm giác kiến bò, giảm cảm giác Đau, hay mất Cảm giác ở các chi (như Cánh tay, Cẳng-bàn tay, Đùi, cẳng chân, bàn-ngón chân)
2.Các tổn thương gây Đau: Đau vùng thắt lưng-hông, Đau vùng cổ-vai-cánh tay, Đau đa dây thần kinh, hay Đau cơ
3.Yếu-liệt cơ đối xứng hay không đối xứng
4.Teo cơ cục bộ ở các chi hay toàn thân
5.Tổn thương thần kinh mặt/ mệt mỏi sụp mi
Nhiều bệnh tật có thể gây ra tình trạng Tê nhức chân tay:
• Trong các bệnh lý về cơ xương khớp như thoái hóa cột sống cổ/ thắt lưng, có hay không có thoát vị đĩa đệm; viêm các khớp, hc ống cổ tay.
• Những bệnh lý rối loạn chuyển hóa như tiểu đường, tăng mỡ máu, xơ vữa động mạch…
• Những bệnh lý đa dây thần kinh như do tiểu đường ,nghiện rượu, những bệnh lý nội khoa như nhiễm trùng hay nhiễm siêu vi, tổn thương thần kinh do thuốc(Isoniazide), thuốc trừ sâu; trong các bệnh lý về Gan, Thận.
• Trong các bệnh lý thần kinh trung ương như Đột quỵ, Thiếu máu não, bệnh lý tủy sống.
Tóm lại triệu chứng tê bì có nhiều nguyên nhân, người bệnh nên đi khám sớm để có chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời (trong giai đoạn dây thần kinh chưa bị tổn thương và thoái hóa nặng và có thể phục hồi hoàn toàn).
Tiền tê Hậu bại:
Bắt đầu bằng triệu chứng Tê, sau đó sẽ xuất hiện triệu chứng Yếu liệt, cho nên nếu chủ quan để bệnh tiến triển nặng và kéo dài, khi ấy dù có được điều trị tích cực thì cũng không hồi phục được hoặc hồi phục không hoàn toàn(do sợi thần kinh đã bị tổn thương)
Vậy khi có triệu chứng Tê nhức chân tay, bạn phải làm gì:
Bạn có thể đến gặp Bác sỹ và những chuyên gia tư vấn sức khỏe ở những phòng khám để được phân bệnh để gặp bác sỹ thần kinh hoặc cơ xương khớp để được thăm khám tỉ mỉ và chỉ định đo điện thần kinh-cơ, để xác định cơ chế gây tê đau và tìm hiểu nguyên nhân chính xác hầu để có phương cách điều trị triệt để tránh những di chứng yếu liệt nặng nề về sau.