Tìm tòi và học hỏi...
“Vua lò sấy” Năm Nhã tên thật là Dương Xuân Quả (SN 1957), quê gốc ở xã Phú Hưng, huyện Phú Tân - An Giang. Từ thuở nhỏ ông đã bộc lộ năng khiếu về kỹ thuật điện và máy móc. Ông Quả là con nhà nông nên ông luôn trăn trở, mong muốn làm gì đó để giúp bà con nông dân giảm bớt công lao động và chi phí sản xuất sau thu hoạch.
Sau khi học hết lớp 9, ông Quả đã nghỉ học về nhà làm ruộng. Với tinh thần cầu tiến, chịu khó mài mò học hỏi, cộng thêm với ý chí làm giàu, ông Quả đã chuyển sang nghề nấu rượu và mở lò ấp trứng vịt, ... Lúc bấy giờ, hầu hết các thiết bị về cơ điện như lò ấp vịt, lò nướng bánh mì, bánh bông lan… đều do ông nghiên cứu, học hỏi trên sách báo, tự chế biến và lắp ráp.
Nhưng rồi chưa phải duyên với nghề ấp vịt, ông Quả bỏ tất cả lên TP. Hồ Chí Minh làm công nhân thợ hàn cho một công ty Đài Loan. Ở đây ông đã thành thạo kỹ thuật hàn, có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực cơ khí và cả sửa chữa máy nổ, … Sau nhiều năm bôn ba, ông Quả thấy “đủ nghề”, ông trở về quê làm thợ hàn và bắt đầu nghiên cứu lò sấy lúa.
Không trình độ chuyên môn nhưng nhờ chí ham học hỏi nên không bao lâu ông Quả đã tìm ra được thông số kỹ thuật của một lò sấy lúa vừa nhẹ điện, nhẹ chất đốt mà lúa sấy khô đều, ít bị nứt hạt gạo, đạt chất lượng hạt gạo xuất khẩu. Niềm hạnh phúc lớn nhất trong đời làm thợ máy của ông là lần thử nghiệm đầu tiên lò sấy với lớp lúa dày 1m, ông muốn bật khóc khi lúa vẫn khô đều, nhanh và đạt hiệu quả như ý muốn.
Ông Năm Nhã cho biết: “Lúc đó tôi vui không thể nào diễn tả được, nếu có ai cho bao tiền tôi cũng không vui bằng sự thành công đó”. Không bao lâu sau, ông đã cải tiến thành công lò sấy tĩnh, vĩ ngang. Nét độc đáo của lò sấy cải tiến là kỹ thuật lắp đặt cánh quạt sao cho nhanh chóng sinh nhiệt, tạo được độ nóng đều và duy trì được nhiệt độ thích hợp. Và quạt của Năm Nhã sản xuất có tính ưu việt đó và đã tạo nên sự khác biệt với các lò sấy khác.
... ắt sẽ thành công!
Từ thành tựu đó, năm 2007 ông đã đứng ra thành lập Doanh nghiệp tư nhân Năm Nhã, chuyên sản xuất, lắp ráp lò sấy cải tiến từ 10 đến 30 tấn. Hiện nay DN của ông thường xuyên có trên 20 công nhân sửa chữa, lắp ráp tại chỗ. Ngoài ra còn có 5 đội chuyên thiết kế và xây dựng các lò sấy cho bà con nông dân ở các tỉnh ĐBSCL và một số tỉnh miền Đông Nam bộ, Tây Nguyên.
Hiện nay, sản phẩm lò sấy cải tiến không trở mẻ (lúa nằm yên một chỗ - PV ) của ông đã được bà con nông dân và thương lái lúa gạo tin tưởng và đầu tư lắp đặt ngày càng nhiều. Tuy thị trường mới phát triển chưa đầy 2 năm, song sản phẩm của ông đã nhanh chóng lan rộng khắp nơi. Đáng mừng hơn nữa trong năm 2011 ông đã xuất sang Campuchia được 30 bộ phận cánh quạt và lò sấy, có công nhân qua tận nơi lắp ráp.
Bà Đỗ Thị Tuyết Vân ở huyện Ang korBoley, tỉnh Tà Keo, cho biết: “Trước khi đầu tư 3 lò sấy lúa, vợ chồng tôi đã tìm hiểu rất kỹ, có lò sấy nhanh, nhưng lúa không khô đều, có lò ít tốn nhiên nhiệu, đạt độ ẩm yêu cầu nhưng cần quá nhiều nhân công, … Cuối cùng tôi chọn lò sấy Năm Nhã để lắp đặt. Tôi thấy bà con Campuchia đã bỏ thói quen phơi lúa bằng nắng mặt trời, chuyển qua dùng lò sấy làm khô lúa nên tôi tiếp tục lắp đặt thêm 2 lò sấy nữa để phục vụ bà con nông dân Campuchia”.
Theo ông Nhã, lò sấy bây giờ không phải lo lúa khô đều, đạt đổ ẩm xuất khẩu mà là tự động hóa dần, tiết kiệm chi phí vận hành càng nhiều càng tốt
Còn ông Nguyễn Văn Nhơn – ấp Hưng Thạnh, xã Hưng Phú, huyện Phú Tân (An Giang) có 8 lò sấy thương hiệu Năm Nhã nhận định, lò sấy Năm Nhã tiết kiệm được nhiên liệu, lúa sấy không cần trở mẻ mà hạt lúa vẫn đạt ẩm độ xuất khẩu, không lên tro đen, không gãy gạo. Riêng về lúa giống sau khi sấy có thể bảo quản trên 12 tháng. Đặc biệt hệ thống băng tải lúa từ dưới ghe lên lò sấy, có thể giảm được 5-7 nhân công phục vụ cho 1 mẻ sấy lúa.
Theo ông Nhã một lò sấy hoàn chỉnh gồm hệ thống lò đốt, quạt và băng tải chuyển lúa từ ghe lên bồn sấy và ngược lại. Sau khi hoàn thành giàn băng tải chuyển lúa lên xuống, ông Nhã đang nghiên cứu, thử nghiệm lò sấy sử dụng bằng năng lượng mặt trời tiết kiệm chi phí. Hiện nay, ông đã đăng ký nhãn hiệu “Năm Nhã” với Sở KH-CN là nhằm bảo vệ nhãn hiệu độc quyền, đồng thời tiếp tục cải tiến kỹ thuật để phù hợp với nhu cầu thị trường.
Được biết từ 2005 đến nay, ông Năm Nhã đã lắp đặt trên 1.300 lò sấy ở 18 tỉnh thành trong nước. Giá bán các loại lò sấy lớn và nhỏ giao động từ 110-240 triệu đồng/lò.
Ngoài loại máy sấy lúa cố định, ông Nhã còn nghiên cứu thành công lò sấy nổi lưu động, đây là kiểu lò sấy lúa duy nhất ở ĐBSCL có thể “trôi nổi” các sông ở miền Tây để “chứa cháy” cho hàng trăm nông dân mỗi khi vào vụ hè thu và thu đông, vì hai vụ này thường có mưa dầm. Chính những cãi tiến kỹ thuật giúp ích cho bà con nông dân nên công ty ông đã được Chính phủ Đan Mạch tài trợ kinh phí để tiếp tục hoàn thiện hệ thống lò sấy bán tự động phát huy hết công năng.
Nguyễn Hành