Đi học thiền ở Pengerang

Pengerang là một thị trấn nhỏ ven biển phía đông nam bang Johore, Malaysia. Thiền viện nơi chúng tôi ở trong suốt khóa học được xây dựng khá đơn giản nằm ngay gần biển.

Một ngày của chúng tôi bắt đầu từ 3g45 sáng. Việc ngồi thiền vào buổi sáng sớm được chia làm hai đợt. Cứ ngồi thiền 40 phút thì nghỉ ngơi 20i phút. Kết thúc buổi thiền sáng sớm là giờ đọc kinh, thường chúng tôi đọc Heart Sutra. Trước khi đọc kinh, tất cả phải thực hiện nghi lễ 108 lạy trước tượng Phật.

Chúng tôi đến Pengerang theo chương trình học thiền được tổ chức định kỳ hằng năm của trường đại học giúp sinh viên có cơ hội trải nghiệm về đạo Phật một cách tích cực, phong phú hơn. Thông thường nếu không đi theo đoàn đã thông báo trước với thiền viện, bạn vẫn có thể đến đây rồi mới xin ở lại và học thiền.

Ngay ngày đầu tiên, nghi lễ này khiến tôi đổ mồ hôi và các cơ bắp đau ê ẩm. Tuy nhiên, khi đã quen lại cảm thấy mình như được tiếp thêm năng lượng để thực hiện những bài tập Thiền khó khăn 

Không chỉ riêng chuyện dậy từ tờ mờ sáng, việc phải ngồi thiền đều đặn mười lần một ngày giữa thời tiết nóng nực khiến ai nấy đều nhức mỏi cơ bắp, người uể oải, rệu rã. Những tưởng tượng bay bổng trước đó về việc mình sẽ giống như các vị thiền sư đạo mạo, ung dung ngồi thiền giữa trời đất bao la tan biến. Nhưng các ngày sau đó mọi người trở nên quen dần, sức tập trung cũng tốt hơn.

Lúc ấy, chúng tôi mới thấm thía câu nói mà một vị sư hướng dẫn ngồi thiền truyền dạy trong buổi đầu tiên: “Hãy nhớ rằng bạn không ngồi thiền để có được điều gì mà là để thoát khỏi mọi thứ. Chúng ta không ngồi thiền với lòng ham muốn mà chúng ta ngồi thiền để đẩy lòng ham muốn đó đi. Nếu bạn muốn bất kỳ điều gì, bạn sẽ không bao giờ thiền được”.

Thị trấn Pengerang là một miền quê giản dị và mộc mạc, không có phong cảnh nào đặc sắc ngoài bãi biển đá ong tuyệt đẹp và màu nước biển ngắt xanh. Tuy vậy, hành trình đến đây, cuộc hành trình tìm đến với thiền của chúng tôi không phải vì thế mà kém phần thú vị và đáng nhớ.

Chúng tôi dành phần lớn thời gian của mình ở tại thiền viện. Trước mỗi bữa ăn, người tu tập sẽ phải đọc kinh như là một nghi thức xin phép để bắt đầu ăn uống. Mỗi người đều phải ăn hết phần ăn của mình. Ăn xong tất cả phải lấy nước canh cho vào các đĩa bát đã đựng thức ăn và uống hết rồi mới đem đĩa bát đi rửa để hạn chế tối đa thức ăn bị sót lại.

Mỗi bữa ăn đều diễn ra trong sự yên lặng và trật tự. Mọi người bắt đầu và kết thúc bữa ăn cùng nhau để hình thành thói quen kỷ luật và lòng kiên nhẫn. Trong suốt bữa, không ai được nói chuyện mà phải tập trung tất cả chánh niệm vào việc ăn uống. Đây cũng là một cách để thực hiện lối sống thiền.

Xen lẫn giữa những đợt ngồi thiền là khoảng thời gian nói chuyện với thầy dạy thiền. Ngoài mục đích để người tu tập có thể trình bày những khó khăn khi ngồi thiền hoặc đưa ra những thắc mắc gì đó về thiền, thì khoảng thời gian nói chuyện này cũng giúp thư giãn, tiếp thêm tinh thần cho họ.

Vào ngày cuối cùng của đợt tu tập có một ngày một đêm chúng tôi không được ăn gì cả. Uống nước thì cũng giới hạn trong một chai nước lọc. Đến cuối ngày ai nấy cũng mệt mỏi và chóng mặt. Tuy nhiên, tất cả đều đã… sống sót, và hầu hết mọi người đều đồng ý rằng đó là một trải nghiệm khắc nghiệt nhưng tuyệt vời.

Những trải nghiệm giúp mọi người đến đây hiểu thêm giá trị về đồ ăn thức uống, thể hiện lòng kính trọng và biết ơn đối với những người đã tạo ra thức ăn cho mình. Nó nhằm truyền đạt một thông điệp giản đơn nhưng sâu sắc: Được ăn uống cũng là một niềm hạnh phúc trong cuộc đời mà mỗi người cần phải trân trọng.

Buổi tối, chúng tôi cũng được tham dự buổi giảng đạo của các nhà sư. Các buổi giảng đạo xoay quanh những quan điểm của Phật giáo, giáo lý của đạo Phật cùng các quan điểm của Phật giáo về cuộc sống. Sau đó mỗi người sẽ trở lại sảnh đường để lễ Phật trước khi đi ngủ.

Theo quan điểm của thiền, người lần đầu tiên tới thiền viện không đặt nặng mục đích ngồi thiền mà thường là luyện sức tập trung, từ bỏ các nhân quả xấu.

Thiền viện nằm ngay gần biển nên những giờ không ngồi thiền chúng tôi thường ra đó chơi. Nhiều vị sư và nhiều người tu tập cũng tới đây. Hình ảnh họ ngồi tĩnh tại trên những phiến đá ong ngắm hoàng hôn trôi dần trên biển cả mênh mông khiến khung cảnh thêm nhẹ nhàng và nên thơ. 

GIA NGUYÊN