Người lái xe ngồi trong xe cảm nhận tình trạng vận hành của xe, dùng thói quen và kinh nghiệm để xác định tốc độ xe thích hợp với hiện trạng đường sá và tình hình giao thông, sử dụng ga, số duy trì tỷ lệ truyền động kinh tế nhất phù hợp với từng tốc độ.
Điều khiển tốc độ xe nói nôm na là sử dụng: côn, ga, số và phanh cho xe chạy nhanh, chậm theo ý mình.
Côn kết hợp với chân ga: chỉ sử dụng ở tốc độ chậm, khi bắt đầu cho xe chuyển bánh, khi ở chỗ đông người, tình hình giao thông phức tạp.
Khi sử dụng côn tuyệt đối không được ga lớn. Càng hạn chế sử dụng côn để điều khiển tốc độ càng tốt. Không nên sử dụng kỹ thuật này khi đi ở số cao, tốc độ nhanh, đường xấu, nhiều ổ gà.
Làm chủ tốc độ: khi muốn đi chậm lại ta giảm ga cho đà xe phù hợp với số dưới ta về số, quy trình được lặp lại cho tới khi tốc độ xe chậm lại theo ý mình. Khi đã giảm ga nhưng đà xe vẫn còn nhanh, lúc về người lái phải vù ga một chút hãy vào số thấp. Mức độ vù ga phải thật phù hợp với đà xe, phải chọn đúng thời điểm mà tốc độ theo quán tính của xe đòi hỏi.
Trong trường hợp đà xe còn nhanh trước yêu cầu phải cấp tốc chuyển về số thấp, như trước khi xe vào một đoạn đường khá xấu, nhiều ổ gà, trơn lầy, hẹp có vật chướng ngại người lái xe có thể dùng phanh hãm bớt tốc độ xe lại trước khi về số. Nhưng như vậy là bị động, đối phó.
Cũng ở trên đoạn đường đó, người lái xe có kinh nghiệm phán đoán và xử trí tốt thì tốt nhất là giảm ga, dồn số sao cho xe vừa chớm tới quãng đường xấu đó thì đà xe còn lại gần đúng với tốc độ cần duy trì trên đoạn đường ấy.
Trong thành phố, nhất là khi thời tiết xấu, số thấp là sự bảo đảm bổ sung cho an toàn. Tất nhiên, khi chuyển số xe không được lắc, giật. Thao tác chuẩn xác khi chuyển số là một trong những tiêu chuẩn đầu tiên để đánh giá về tài nghệ của một lái xe.
Chúc các bạn thượng lộ bình an!
Nguyễn Thanh
