Dưới đây là bài viết chia sẻ kinh nghiệm về khởi nghiệp do anh Nam Dương gửi về.
Tôi sinh ra và lớn lên trong một gia đình không có truyền thống kinh doanh ở ngoại thành Hà Nội. Bố mẹ không nghèo cũng chẳng giàu, chỉ đủ lo cho các con ăn học và luôn mong muốn con cái mình sau này có công ăn việc làm ổn định.
Về bản thân, lúc còn đi học mọi người đánh giá tôi hiền lành, ít nói và có phần hơi nhút nhát. Chuyện học của tôi cũng bình thường, không có gì nổi bật. Ý nghĩ kinh doanh một cái gì đó đã xuất hiện trong tôi từ năm cuối cấp 3 và theo tôi trong suốt 4 năm đại học, nhưng chỉ dừng lại ở ý tưởng chung chung, không định rõ được mình sẽ làm gì và bắt đầu từ đâu.
Vào năm thứ hai đại học, tôi có tập tành kiếm tiền bằng những việc như bán hoa dịp lễ tết, phát tờ rơi, làm gia sư để có những khoản tiền nho nhỏ trang trải việc học và mua những cái mình thích mà không phải xin bố mẹ.
Năm 2003, tôi tốt nghiệp đại học chuyên ngành quản trị kinh doanh và trải qua một vài công việc khác nhau như: tiếp thị, bán hàng, kế toán công trình… Năm 2005, thông qua mối quan hệ của gia đình, tôi xin vào làm tại một công ty Nhà nước với mức lương chỉ tạm đủ sống. Tại đây, tôi có cơ hội được tiếp xúc với một số chủ doanh nghiệp (họ thuê nhà xưởng công ty tôi) và biết trước khi làm doanh nhân, có người từng xuất thân từ thợ, hoặc công chức Nhà nước…
Lúc đó, tôi luôn tự hỏi tại sao những người chủ doanh nghiệp này họ có nhà lầu, xe hơi… những điều mà đại đa số những người đi làm công ăn lương như tôi không bao giờ có, hoặc rất lâu mới có được. Nếu bây giờ tôi không tự làm một cái gì đó của riêng mình thì cơ hội làm giàu sẽ không bao giờ có được.
Thế là kế hoạch làm giàu một cách nghiêm túc trong tôi đã xuất hiện và dành nhiều thời gian để nghĩ về điều đó. Tranh thủ những lúc rỗi rãi, tôi lân la tìm đến các xưởng làm những mặt hàng mà tôi dự kiến sản xuất để tìm hiểu về công nghệ sản xuất, thị trường, cách thức phân phối… Sau hơn một năm tìm hiểu, tôi đã lập xong dự án chi tiết của riêng mình với số vốn dự kiến triển khai là 400 triệu đồng.
Cuối năm 2005, tôi lập gia đình. Ba năm sau đó (năm 2008) khi con gái đầu của chúng tôi được hơn một tuổi, tôi bắt đầu lên kế hoạch triển khai dự án. Lúc đầu, gia đình hai bên nội, ngoại đều không ủng hộ vì muốn tôi có một công việc ổn định, ít rủi ro và nhất là tôi không có kinh nghiệm trong lĩnh vực dự định làm.
Tuy nhiên, người duy nhất ủng hộ lúc này là vợ tôi. Dần dần, tôi cố gắng thuyết phục nên mọi người cũng hiểu và đồng tình. Khi đó, số tiền tiết kiệm của vợ chồng tôi chỉ có vỏn vẹn 40 triệu đồng. Hai vợ chồng vay bố mẹ được 100 triệu nữa. Để đủ số tiền triển khai 400 triệu đồng, tôi thuyết phục được hai người bạn cùng tham gia góp vốn.
Tháng 4/2008, tôi xin nghỉ việc và chính thức lập công ty sản xuất mặt hàng nội thất bằng gỗ công nghiệp với hai dòng sản phẩm chính gồm: dòng sản phẩm phổ thông được sản xuất hàng loạt, phân phối qua các đại lý và sản phẩm được sản xuất theo thiết kế riêng thông qua các công ty chuyên tư vấn thiết kế nội thất để đưa vào gia đình, nhà hàng, khách sạn, công sở... Ngoài ra, những sản phẩm nội thất khác mà công ty không có thế mạnh để sản xuất (gỗ tự nhiên...) thì chúng tôi sẽ đặt gia công từ các cơ sở khác khi có đơn hàng.
Tuy nhiên, khi dự án bắt đầu triển khai, hai người bạn của tôi đã không góp vốn theo cam kết và rút lui vì sợ rủi ro. Trong khi đó, số tiền tôi có được (140 triệu đồng) mới chỉ đủ để dựng xong phần nhà xưởng.
Lúc này, đất nhà tôi ở chưa được cấp sổ đỏ nên không thể thế chấp ngân hàng vay vốn. Để có tiền tiếp tục làm, vợ chồng tôi phải chạy khắp nơi và thông qua các mối quan hệ bạn bè, đồng nghiệp, họ hàng hai bên vay mỗi người một ít. Tổng số tiền vay thêm là 160 triệu nữa (nâng tổng số vốn triển khai dự án lên 300 triệu, tức vẫn còn thiếu 100 triệu so với kế hoạch). Do đó, sau khi xong phần nhà xưởng, mua máy móc… số tiền còn lại để làm vốn lưu động chỉ vỏn vẹn hơn 30 triệu đồng.
Tháng 8/2008, công ty bắt đầu sản xuất với 2 công nhân (một thợ chính, một thợ phụ). Mọi công việc của công ty, tôi đều tham gia làm, từ kế toán, tìm kiếm khách hàng, sản xuất đến giao hàng…
Khoảng thời gian từ năm 2008 đến năm 2010 là giai đoạn công ty hết sức khó khăn, vì khách hàng ít, tiền luôn trong tình trạng vay chỗ nọ đắp chỗ kia. Tôi cố gắng cắt giảm mọi chí phí để duy trì hoạt động và không bị thâm hụt vào số tiền ít ỏi còn lại. Để bổ sung thêm vốn lưu động, tôi đã vay tín chấp (bằng bảng lương của vợ tôi) từ hai công ty tài chính được 80 triệu đồng với lãi suất lên tới trên 30% một năm. Số tiền này trả góp hàng tháng.
Mọi chi phí sinh hoạt trong gia đình đều nhờ đồng lương của vợ tôi, thỉnh thoảng cô ấy còn tiết kiệm được những khoản tiền nho nhỏ và đưa hết cho tôi. Trong khoảng thời gian này, tôi không nhớ đã bao nhiêu lần đem laptop và chiếc xe máy cà tàng của mình đi cầm cố để có thêm vài triệu thanh toán tiền nhập vật tư đúng hẹn. Nhiều lúc cảm thấy mệt mỏi, chán nản nhưng nghĩ đến khoản tiền đã đầu tư, đến những khoản nợ đang phải gánh, tôi lại tự động viên mình “thời gian đầu ai chẳng thế” để tiếp tục cố gắng.
Và rồi, mọi cố gắng của tôi cũng đã thu được kết quả. Khoảng giữa năm 2011, tình hình công ty dần sáng sủa hơn, bắt đầu xây dựng được uy tín với những mối cung cấp vật tư nên có thể thanh toán theo hình thức trả chậm, hàng cũng bán được nhiều. Ngoài những sản phẩm sản xuất hàng loạt được phân phối thông qua các đại lý, công ty còn có thể thực hiện những đơn hàng 100-200 triệu đồng để đưa vào các dự án.
Kết thúc năm 2011, công ty tôi bắt đầu có lãi. Mặc dù không nhiều nhưng đó là niềm động viên rất lớn để tôi tiếp tục cố gắng. Tôi dùng một phần số lãi ấy tiếp tục bổ sung thêm máy móc thiết bị, mở rộng nhà xưởng. Tình hình của công ty tiếp tục tiến triển theo chiều hướng thuận lợi. Đến nay, công ty đã có 14 công nhân viên, hơn 40 đại lý phân phối và một số khách hàng làm dự án lớn. Với doanh thu và lợi nhuận tương đối ổn định, tôi đã trả xong hết nợ và tổng tài sản của công ty hiện nay là hơn 1,7 tỷ đồng.
Ở tuổi 34, giờ đây tôi có một gia đình nhỏ với hai cô con gái xinh xắn, một công ty nhỏ của riêng mình. Mặc dù còn nhiều khó khăn trước mắt nhưng nhìn lại chặng đường đã qua, tôi tin quyết định của mình là đúng. Quan trọng hơn là tôi được làm việc theo đam mê, sở thích của riêng mình.
Qua đây, tôi muốn nhắn nhủ các bạn đang có ý định khởi nghiệp rằng, nếu bạn có ý tưởng, hãy tìm hiểu kỹ ý tưởng của mình, chuẩn bị kế hoạch cụ thể, vượt qua rào cản của bản thân và hành động ngay. Hãy tự tạo cho mình cơ hội được thỏa mãn những ước mơ, đam mê,… Mặc dù rất khó khăn nhưng nếu bạn có đam mê, có nghị lực, đủ kiên trì tôi tin ước mơ của bạn sẽ thành hiện thực.
Nam Dương
