Lưu ý từ cách chọn đào, quất
Bên cạnh việc mua sắm những vật dụng cần thiết cho ngày Tết, một cành đào, cây quất là thứ không thể thiếu ở mỗi gia đình. Tuy nhiên, để có được một cành đào, quất ưng ý quả không dễ. Theo phong thuỷ, đào, quất, mai, hải đường,... được xem là “cây cát tường”, tức là cây có thể mang lại may mắn và sức khoẻ của gia đình.
Nói về ý nghĩa của cây đào trong phong thủy, KTS Đức Anh, Công ty CP Ad cho hay “Cây đào được xem là tinh hoa của Ngũ hành, theo phong thủy cây này có thể trị bách quỷ nên khi đón năm mới ta thường thấy các gia đình hay trồng đào trước cửa nhà. Hoa đào còn là biểu tượng cho sự đổi mới và sức sinh sôi phát triển mạnh mẽ.”
Cũng theo KTS Đức Anh tư vấn: “Nếu không gian nhà nhỏ, dùng đèn huỳnh quang thì nên chọn đào phai thế để tạo cảm giác nhẹ nhàng, còn nhà rộng, thoáng nên dùng đào bích thế để tạo cảm giác ấm cúng, sang trọng. Với những nhà cổ khi chọn đào thế nên chọn các gốc đào được tạo hình vảy rồng vì nó sẽ làm tăng thêm vẻ đẹp cổ kính, phù hợp với không gian”.
Tên của các thế đào chủ yếu lấy theo chữ Nho như ngũ phúc, trực đổ, bạt phong, tam đa…, còn hình dáng của các thế đào gợi lên ý nghĩa về biểu tượng cha – con, gia đình,
các con vật trong truyền thuyết như long, phụng.
Bà Nguyễn Thị Hợi, chủ một vườn đào ở Nhật Tân, Tây Hồ, có nhiều năm kinh nghiệm làm đào thế cho biết: “Gốc, thân đào thế càng to, khỏe sần sùi, già bao nhiêu thì càng làm tôn lên vẻ đẹp cho thế đào bấy nhiêu. Các thế dân gian được nhiều khách lựa chọn thì chúng tôi cũng chọn làm nhiều như thế quần tụ là một tán lên cao biểu tượng cho cha mẹ và các tán phụ xung quanh biểu tượng cho con cháu sum vầy được tạo bởi các cành thấp, nhỏ; thế trực đổ là cây đào có 1 nhánh đâm thẳng lên và một nhánh đổ xuống, thế ngũ phúc là 4 chạc dưới và 1 chạc trên, cầu kỳ với các thế long giáng là những cây có hình con rồng sà xuống mặt đất, thế thường gặp là thế phu có hai cành một cặp quấn quýt lấy nhau.”
Với loại đào cành, dù chọn cành to, nhỏ thì điều quan trọng nhất đó là
tán đào phải tròn, các nhánh phân bố đều.
Ông Vân, người có thâm niên chơi đào thế ở Từ Đình, Gia Lâm, Hà Nội cho rằng: “Năm nào ông cũng chọn cây đào theo các thế đã có từ xa xưa như: ngũ phúc, thế quần tụ, thế trực đổ, các thế long giáng. Về cách chọn, tùy vào từng sở thích, ý muốn mà người chơi đào chọn cho mình thế phù hợp. Ví dụ nếu muốn chơi đào thế với hoa lâu tàn và nhiều lộc thì chọn đào hạt, còn muốn chơi đào thế với hoa đẹp thì chọn đào phai và đào bích. Thêm vào đó khi chọn cần chú ý, đào thế phải có đủ bộ tứ quý: hoa, nụ, lộc và quả, bởi đó là biểu tượng cho sự đề huề, ấm no của gia đình”.
Còn khi chọn đào cây cũng gần giống với đào cành là nên mua các cây có dăm nhỏ và ngắn, các nhánh hính tạo nên dáng cây xuất phát từ một điểm trên thân, như vậy cây sẽ đẹp, cân đối.
Không chọn đào, năm nào gia đình ông Trần Thái Hà, ở Cầu Giấy, Hà Nội cũng chọn quất. Ông Hà kể về kinh nghiệm chọn quất riêng của mình: “Tôi thích chơi quất ngày Tết bởi quất có hoa có cả quả và vì ngày Tết hàng xóm đến chơi thường khen tôi khéo chọn được cây quất đẹp. Tôi thường chọn cây có quả to, lộc non nhiều và hoa nhiều. Khi chọn quất thế phải chọn những cây có gốc, thân cứng cáp, các tầng tạo thế đối xứng hài hòa với nhau. Lá của cây thế nhỏ, xanh thắm và sai quả. Mầu quả phải vàng sáng, không nên chín quá và quả phân bố đều ở các tán thế.”
Người ta thường chọn những quất thế có đủ bộ tứ quý: dáng thế đẹp, quả đẹp đủ xanh, chín, non, lá lộc xanh mơn mởn và đặc biệt có thêm chút hoa và nụ.
Thông thường một cây quất đẹp là phải có gốc to, thân ngắn chẻ làm nhiều nhánh nhỏ thể hiện sự sum vầy của nhiều thế hệ gia đình. Dáng quất hoặc tròn hoặc hình tháp hoặc có các chẽ ngang tạo thế. Cây phải đủ quả vàng quả xanh, nụ hoa trắng thơm ngát, lá chồi xanh non… Hoặc nếu không chọn được dáng ưng ý thì bạn nên chọn cây có độ sai quả vừa phải, vì khi cây quá sai, quả sẽ nhỏ và nếu như trên cây có độ một ít quả xanh, quả ương nữa thì thật tuyệt, bởi nó tựa như các thế hệ trong một gia đình đề huề, hạnh phúc.
Theo một chủ vườn quất Tứ Liên - Tây Hồ thì năm nay, dáng Quất được làm theo dáng cây Thông vẫn được nhiều khách ưa chuộng. Nên chọn các cây quất tơ, trên thân không có các vết tròn đồng tâm loang lổ bởi dấu tích này chứng tỏ cây đã già. Giá bán của các loại đào thế thông thường mức giá dao động từ 1 đến 5 triệu đồng, còn với các thế “hoành tráng” thì giá có thể lên tới vài chục triệu đồng. Đối với quất thế các thế đẹp, tán cao cũng đang dao động từ 1 – 5 triệu đồng.
Còn theo KTS Đức Anh thì “Người mệnh kim chơi quất tán tròn, ngọn như ngọn tháp là “lưỡng kim đới hoả - hao tán”, nếu gặp hành niên thuộc mộc thì càng hao tán. Người Trung Quốc gọi quất là “ Kim quất”, quất là loài thảo mộc đương nhiên thuộc mộc nhưng hoa trắng thuộc kim, quả vàng thuộc thổ, lá xanh thẫm như màu nước biển thuộc thuỷ. Quất thuộc mộc nên mộc vượng sinh hoả, lá nhọn và dáng ngọn cây nhọn đều thuộc hoả. Có thể nói loại cây này hội đủ ngũ hành và ngũ hành đều vượng, biểu lộ ra ngoài nên mới có thể kết đủ bốn mùa hoa trái.”
Nếu không chọn được dáng ưng ý thì bạn nên chọn cây có độ sai quả vừa phải, vì khi cây quá sai, quả sẽ nhỏ và nếu như trên cây có độ một ít quả xanh, quả ương nữa thì thật tuyệt, bởi nó tựa như các thế hệ trong một gia đình đề huề, hạnh phúc.
Cho đến trang trí đào, quất hợp phong thủy
KTS Đức Anh cho biết: “Màu sắc, đặc tính của cây và màu sơn tường, hướng của phòng đều là những yếu tố quyết định đến việc đặt cây trong nhà. Việc phân loại thảo mộc theo ngũ hành chủ yếu căn cứ vào màu sắc. Những cây thuộc hành Thủy phần lớn có màu xanh lá thẫm như tùng, bách, quất… Cây thuộc hành Hỏa có sắc đỏ như thạch lựu, đào, hồng thiết…".
"Đối với sức khỏe, chúng có tác dụng bổ tâm và làm dịu thần kinh. Cây thuộc hành Thủy nên trồng ở phía Tây ngôi nhà (Tây thuộc hành Kim, hành Kim sinh hành Thủy), cây hành Hỏa thì trồng ở phía Đông (phía Đông, hành Mộc sinh hành Hỏa)… Cũng xuất phát từ quan hệ sinh khắc của ngũ hành, đối với vị trí trồng của một số loài cây, các nhà phong thủy còn đưa ra một số lời khuyên cụ thể. Ví dụ: Cây đào nên trồng ở phía Đông ngôi nhà.”
Hoa đào không chỉ có tác dụng xua đuổi tà ma mà còn có thể mang đến nguồn sinh khí mới, giúp mọi người trong nhà luôn khỏe mạnh và bình an trong năm mới. Nếu bạn trồng cố định cây đào thì nên trồng ở phía Đông còn nếu Năm nay, bạn chọn cành đào, cây đào trồng trong chậu thì Tết năm 2012 là năm Nhâm Thìn, bạn nên đặt bình đào theo hướng Tây.
Những cây quất lá xanh tốt, quả vàng chi chít thể hiện sự trù phú, hứa hẹn năm mới được mùa, ăn nên làm ra, dồi dào sức sống. Bài trí cây quất trong nhà với hy vọng mang lại niềm vui và may mắn cả năm cho gia đình, trong kinh doanh, đặt cây quất ở văn phòng hoặc cửa hàng sẽ đem lại cát khí lớn lao, sự đầu tư sáng suốt và thu được nhiều tài lộc.
Cây quất còn là biểu tượng của sức khoẻ, bình an trường thọ và sự may mắn trong tình duyên. Cách mà những thương gia rất ưa chuộng để mang lại sự phát đạt cho công việc của năm mới là họ thường đặt hai chậu quất lớn có nhiều trái chín vàng trước cửa nhà. Bởi vì trái của loại cây này khi chín có màu vàng, chín mọng, tượng trưng cho vàng với hy vọng năm mới buôn bán phát đạt tiền bạc dồi dào.
Bạn có thể đặt hai chậu quất nặng trĩu trái ở ngoài cửa chính thuộc hướng Đông trong ngày tết để được phát tài hoặc đặt một chậu cây sai trái ở hướng Đông trong cửa hàng để công việc làm ăn được phát đạt thuận lợi.
Kinh nghiệm của ông Vân ở Từ Đình, Gia Lâm, Hà Nội thì: “Những năm gần đây ngày Tết, thời tiết thường ấm, không khí nóng do vậy với những đào trồng trong chậu, bạn nên hạn chế tưới nước để hãm cho hoa Đào nở rộ. Nếu cành đào cắm trong nhà nở quá nhanh, bạn có thể dùng dao sắc cứa một vòng quanh thân, cách gốc cành đào một gang tay, mục đích hạn chế chất dinh dưỡng lên thân nuôi hoa. Một mẹo khác thường được sử dụng là cho sỏi vào trong bình giữ lạnh, đào sẽ nở chậm. Ngược lại, nếu thời tiết lạnh, bạn phải tưới thường xuyên, giữ cây sạch, mát thì hoa sẽ bền, tươi lâu. Muốn kích đào nở nhanh, bạn nên dùng một nắm vôi đắp quanh gốc, đảm bảo sau một đêm đào sẽ nở tung.”
Phạm Hiền
