Đường vào “Hà Tiên mến yêu, đẹp như xứ thơ...” (1) xuyên qua những xóm làng thanh bình, một bên là biển khơi mênh mang, một bên là dải đồi thấp với đồng cỏ xanh mượt cùng những mảnh ruộng nhỏ xen giữa những hàng dừa lả ngọn. Và đây rồi, đã tới thắng cảnh mà Mạc Thiên Tích từng ca ngợi “Lâm lộc ai rằng thú chẳng thanh/ Nửa kề nước biếc, nửa non xanh...” (Đông Hồ dịch).
Tích xưa kể rằng thuở sơ khai, nơi đây trời nước mênh mông, có một chú nai con trên rừng thường tìm xuống bãi uống nước. Một ngày kia, nai con mải vui, say mê với cảnh đẹp nên lạc đường về. Đang mùa dông bão, sóng dữ xô đập vào bờ, chú nai con tội nghiệp đói khát, kiệt sức đã chết gục bên bờ cát... Nơi ấy trở thành Mũi Nai và ngày nay nếu đứng ở đỉnh đồi đối diện hoặc đi trên thuyền từ biển nhìn vào bờ, bạn sẽ thấy ngọn núi phía xa trông giống như hình một chú nai đang vục đầu uống nước.
Xóm quê “Lộc trĩ thôn cư” dựa lưng vào vách núi, nằm dưới những rặng dừa quanh năm hứng gió biển khơi nay trở thành một điểm du lịch sinh thái nổi tiếng ở đồng bằng sông Cửu Long.
Bãi biển Mũi Nai dài hơn 1km, thoai thoải, nước khá trong so với các bãi biển của miền Tây Nam bộ nên vào mùa hè đón rất nhiều du khách đến tắm biển, tham quan; mùa mưa vắng khách, thích hợp cho những ai cần nghỉ dưỡng. Trên bãi là những vườn dừa rợp mát, có một số nhà hàng phục vụ ẩm thực với giá cả tương đối dễ chịu.
Biển Mũi Nai phong phú hải sản nên vào buổi chiều, các tàu đánh cá nhỏ cập bến bán sản vật vừa đánh bắt được cho các nhà hàng, quán ăn trên bãi: những con cua biển tươi rói, những xô mực trứng tươi xanh, những con cá chẽm trên dưới 20kg và rất nhiều tôm sắt, cá lưỡi trâu, cá khoai, cá dứa, cá đỏ... Khách có thể mua và nhờ nhà hàng chế biến để thưởng thức hương vị tươi ngon hấp dẫn chẳng dễ tìm ở nơi khác!
Đầu bãi Mũi Nai là khu du lịch Đồi Nai Vàng, đường lên đồi quanh co thoai thoải, rợp mát bóng cây rừng. Gần đó là núi Đèn, trên đỉnh có ngọn hải đăng được xây từ cuối thế kỷ 19, nằm trong hệ thống đèn biển Phú Quốc - Mũi Nai - hòn Khoai. Dưới chân núi Đèn là khu resort cảnh quan tuyệt đẹp.
Du khách đến với Mũi Nai thường đi xe máng trượt lên xuống núi Tà Pang (vé khứ hồi 50.000 đồng/khách). Từ độ cao 128m, xe trượt chạy xuống bãi với vận tốc tối đa 40km/giờ trên máng trượt dài 1.250m quanh co giữa rừng cây trên triền núi, cho bạn cảm giác hồi hộp nhưng thật thú vị! Khi xe lên đỉnh Tà Pang, khách xuống xe lên Vọng hải đài lộng gió, thư thả ngắm nhìn trời biển xung quanh: xa xa là quần đảo Hải Tặc, đảo Phú Quốc và các đảo lân cận.
Sau một đêm nghỉ ở khách sạn (2), buổi sáng bạn thức dậy sớm để ngắm mặt trời từ dưới biển nhú lên như một quả bóng to màu da cam tuyệt đẹp. Hoàng hôn Mũi Nai cũng quyến rũ và những ngày mưa cảnh sắc thật lãng mạn.
Khi biển động, ngồi dưới tán những cây bàng nhìn ra khơi sóng bạc đầu trùng điệp, bạn sẽ thấy dâng lên trong lòng những tình cảm dạt dào. Thời điểm thích hợp nhất để đến Mũi Nai là vào mùa xuân, khi chim hải âu từng bầy kéo về chao lượn, còn trên đồi Nai Vàng hoa mua dại nở tim tím say đắm lòng người...
ĐẶNG HOÀNG THÁM