Vợ chồng anh Nguyễn Văn Trí (sinh năm 1984, thôn Hòa Tân, xã Mỹ Đức, huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định) đã phải mất 7 năm để xây dựng nên Cơ sở cung cấp gà giống, gà thịt Minh Trí lớn nhất huyện như hôm nay.
Khi cưới nhau ra ở riêng, gia đình Trí thuộc diện hộ nghèo của xã. Trước đó, anh đi biển, làm thợ hồ nhưng thu nhập bấp bênh khiến hai vợ chồng phải xoay sở làm đủ nghề, từ nuôi dê, mở tiệm tạp hóa, bán thức ăn chăn nuôi… nhưng không mấy thành công. Thấy nhiều trang trại nuôi gà có thu nhập, vợ chồng anh Trí quyết định thử sức với mô hình này.
Năm 2009, với số vốn 25 triệu đồng vay mượn, anh Trí mua 200 con gà giống (thời điểm đó gà giống 5.000 đồng một con) và đầu tư chuồng trại. Mới nuôi, chưa nắm được quy trình, cách chăm sóc và phòng dịch, lứa gà đầu tiên thất bại. “Mới đầu làm ăn mà lỗ chỏng gọng, lúc đó tôi rất nản. Suy đi tính lại cũng do mình chưa có kinh nghiệm, thế là tôi đi nhiều trang trại chăn nuôi ở trong tỉnh học tập, xem cách họ nuôi, vệ sinh chuồng trại, thức ăn, phòng dịch… Năm 2010, tôi gây lại đàn gà và tiếp tục mua 500 con giống. Sau một tháng thấy gà phát triển tốt, tôi mua thêm 500 con giống nữa”, nông dân trẻ này kể.
Anh Trí chia sẻ kinh nghiệm khi thả giống, chuồng xây cần hở và làm sàn cho gà. Gà giống mua về, 3 ngày đầu tiên anh dùng vacxin phòng Gumboro, 7 ngày tuổi phòng bệnh dịch tả, 10 đến 13 ngày tuổi phòng bệnh đậu…, sau đó áp dụng chế độ ăn hợp lý tùy theo giai đoạn phát triển của gà.
3 tháng xuất bán lứa gà đầu tiên, anh Trí trả được 10 triệu đồng vay vốn hộ nghèo lúc mới khởi nghiệp. Duy trì sự phát triển của đàn gà, hai năm sau (năm 2012), anh trả hết số nợ và có khoản dư mở rộng chuồng trại. Cũng năm 2012, vợ chồng anh chính thức thoát khỏi diện nghèo.
“Quyết định mở rộng mô hình, tôi xác định cần tìm những con giống tốt. Đầu năm 2013, tôi ra Hà Nội tìm 500 con giống gà ta lai với giá 12 triệu đồng. Về nuôi một tháng, gà phát triển tốt, tôi quyết định để đàn gà này nhân giống phát triển đàn", anh Trí kể và cho biết thêm, ngoài duy trì nguồn gà thịt, anh xây mới chuồng trại dùng để nuôi gà nhân giống.
Gà lấy giống nuôi với quy trình khác, nhọc công hơn và phải sinh trưởng tốt mới ra con giống tốt. Do đó, khi bắt tay làm, anh Trí xây dựng chuồng trại theo kiểu chuồng sàn, thoáng mát vào mùa hè, ấm áp vào mùa mưa. Đồng thời anh còn lắp đặt thêm hệ thống phun sương bằng nước sạch để làm mát cho gà vào những ngày nắng nóng.
Một chuồng gà giống trung bình thả 100 gà mái và 10 con gà cồ (gà trống). Gà nuôi 4 đến 6 tháng tuổi là bắt đầu sinh sản, trọng lượng từ 2kg đến 2,2kg đủ tiêu chuẩn đẻ trứng. Thức ăn cho gà sinh sản chủ yếu là bột bắp, cám, gạo… Để gà khỏi mất sức, hạn chế tiếng gáy, anh Trí mở nhạc cho gà nghe giúp gà giống của anh dạn dĩ, không bay đập lộn xộn khi có tiếng ồn.
Vòng đời của một con gà sinh sản là 14 tháng, tính từ khi bắt đầu cho trứng là 4 đến 6 tháng, sinh sản một mùa thì thay giống mới. 5 ngày thu trứng vào lồng ấp một lần, trứng ấp 21 ngày (trong đó 18 ngày nằm trong lồng ấp, 3 ngày cuối đưa qua lồng nở), gà nở một ngày tuổi có thể xuất giống. Để nâng cao hiệu quả, ban đầu anh Trí mua lồng ấp thủ công cho khoảng 5.000 trứng, về sau anh cải tiến bằng lồng ấp tự động do mình mày mò tạo ra có khả năng ấp 21.000 trứng.
Gà nuôi theo quy trình sạch, từ chuồng trại, thức ăn, nước uống... cho chất lượng tốt, nên dù mới phát triển ổn định 3 năm nay nhưng cơ sở của anh Trí được bạn hàng từ các tỉnh Tây Nguyên, Đà Nẵng… đặt mua ổn định. Bình quân mỗi ngày anh xuất khoảng 200 đến 400 con gà giống khoảng một tháng tuổi, mỗi con có giá từ 50.000 đến 100.000 đồng. Gà thịt với trọng lượng 1,4kg bán giá 60.000 - 65.000 đồng một kg.
“Hiện nay, với diện tích 5.000m2 tôi đang nuôi 7.000 con gà thịt và 3.000 gà nhân giống với chủ lực là gà ta lai. Mỗi ngày, chi phí thức ăn cho đàn gà vào khoảng 10 triệu đồng chưa kể những chi phí phát sinh khác. Với lượng xuất ổn định, bình quân một tháng chỉ riêng bán con giống, tôi thu lãi 20 triệu đồng, phế phẩm từ gà cũng được thu gom bán. Gà thịt biến động theo nhu cầu thị trường, còn gà giống giữ được giá ổn định hơn, nên vợ chồng tôi tiếp tục mở rộng mô hình gà giống và giữ vững số lượng gà thịt”, chị Thu vợ anh Trí nói.
Vợ chồng nông dân trẻ này cho biết, trừ đi mọi chi phí, cơ sở gà Minh Trí thu lãi trên 300 triệu đồng, tạo việc làm cho hai lao động tại địa phương và hiện là trại gà lớn nhất huyện Phù Mỹ.
Minh Thùy
