Nissan Techno Việt Nam (NTV) được thành lập năm 2001 với vốn đầu tư đăng ký là 38,3 triệu USD, vốn pháp định là 3 triệu USD và là công ty nước ngoài đầu tiên của Nissan Techno - một doanh nghiệp đóng vai trò cốt lõi trong quá trình phát triển của Tập đoàn Nissan Motor. Công ty NTV ban đầu chỉ có 100 nhân viên và hoạt động với tư cách là một công ty chuyên về thiết kế ôtô đầu tiên ở Việt Nam, sử dụng triệt để các phần cứng và phần mềm kỹ thuật tối tân nhất trong các lĩnh vực như thiết kế. NTV hiện đang đảm nhiệm lĩnh vực thiết kế chủ yếu từ khâu tạo dáng cho đến khâu thiết kế và đã gặt hái được rất nhiều thành công trong các lĩnh vực thiết kế vỏ xe, thân xe, động cơ xe và hệ thống truyền động, lĩnh vực phân tích.
Bất ngờ...
Kế hoạch mở rộng hoạt động của NTV cũng làm ngạc nhiên nhiều chuyên gia lẫn quan chức trong lĩnh vực ôtô của Việt Nam. Đa phần các quan chức ở các bộ, ngành đều trả lời “không biết gì về dự án này”, dù hồ sơ của dự án đều đã nằm trên bàn các cơ quan hữu trách.
Mặc dù như ông Lê Dương Quang, Thứ trưởng Bộ Công thương cho hay, “khâu nghiên cứu và phát triển không nhất thiết phải đi kèm với một thị trường đủ lớn”, nhưng thực tế cũng cho thấy, chỉ khi sản xuất ở quy mô lớn thì các doanh nghiệp mới tiến tới thành lập các trung tâm nghiên cứu và phát triển để đưa ra những những sản phẩm thích hợp với thị trường đó. Đơn cử như Honda Việt Nam, vào năm 2003 đã thành lập công ty Nghiên cứu Phát triển Honda Việt Nam bởi nhìn thấy tiềm năng của thị trường xe máy tại Việt Nam, nhất là khi Việt Nam xếp hàng thứ 4 trong số các thị trường của Honda ở nước ngoài, sau Trung Quốc, Ấn Độ và Brazil. Ngoài ra, Việt Nam cũng không thể so sánh được với một số nước đang trở thành trung tâm gia công thiết kế của thế giới như Ấn Độ hay Trung Quốc với hàng loạt các lợi thế có liên quan.
... nhưng là thực hiện
Theo Ban lãnh đạo NTV, bước sang thế kỷ 21, trong ngành sản xuất ôtô đang diễn ra những cuộc cạnh tranh khốc liệt trên quy mô toàn cầu. NTV, với tư cách là một công ty đang hoạt động trong lĩnh vực nghiên cứu & phát triển, cũng được kỳ vọng và nhấn mạnh như một mũi nhọn góp phần quan trọng trong lĩnh vực phát triển ôtô. Tuy nhiên trên thực tế, hoạt động của NTV gần như chỉ được biết tới ở Việt Nam vào cuối năm 2008 cùng với việc chính thức công bố hoạt động của công ty Nissan Việt Nam (NVL). Vào tháng 12 năm đó, các quan chức của Nissan Motor Nhật Bản đã nhắc tới một “người anh em khác” có mặt ở Việt Nam từ 7 năm trước. Đó chính là NTV. Dẫu vậy, NTV vẫn không được biết đến nhiều hơn, cho dù công ty này vẫn âm thầm từng bước nhân rộng hoạt động của mình tại Việt Nam.
Tính tới thời điểm hiện nay, NTV đã có số nhân viên gấp khoảng 10 lần so với ngày đầu, với các bộ phận chính gồm thiết kế vỏ xe, thiết kế thân xe, thiết kế khối đang hoạt động khá nhịp nhàng và giờ đây lên kế hoạch đầu tư thêm Trung tâm nghiên cứu và sản xuất ôtô, động cơ của Tập đoàn tại Việt Nam với quy mô vốn là 15,2 triệu USD. Địa điểm được chọn là Khu công nghệ cao Hòa Lạc. NTV cũng kỳ vọng sẽ khởi công giai đoạn 1 của dự án vào cuối năm 2010 để đến tháng 7 năm 2011 sẽ đưa Trung tâm này đi vào hoạt động. Tại đây sẽ có các phân khu nghiên cứu về động cơ xe ôtô, nghiên cứu linh kiện xe ôtô chạy bằng nhiên liệu thông thường và bằng điện với khoảng 1.700 lao động. Đáng chú ý là mục tiêu đưa tỷ lệ lao động hoạt động trong lĩnh vực nghiên cứu và phát triển lên chiếm khoảng 80% tổng số lao động của Trung tâm. Điều mà NTV kỳ vọng là có thể đào tạo ra những kỹ sư Việt Nam có trình độ cao, chiếm khoảng 20% số lượng nhân viên của khối phát triển của Nissan trên toàn cầu; Nissan Nhật Bản quyết định hỗ trợ cho NTV thông qua việc cho vay vốn với lãi suất thấp, dưới 2%/năm và thời gian hoàn vốn lên tới 10 năm.
Đáng ngạc nhiên, dường như đến lúc này vẫn chưa có một hỗ trợ cụ thể nào được cam kết từ phía các cơ quan chức năng của Việt Nam như thường thấy ở các dự án “tỷ đô” của nhiều nhà đầu tư nước ngoài trước khi đặt chân vào Việt Nam; trong khi đây thực sự là một dự án nghiên cứu và phát triển mà nước ta đang muốn thu hút.
Mặc dù doanh thu năm 2008 của NTV chỉ là hơn 20 triệu USD, nhưng nếu nhìn vào hình thức hoạt động của công ty, có thể thấy con số không nhỏ, và về mặt nào đó có thể coi là có ý nghĩa hơn rất nhiều so với những con số hàng tỷ USD kim ngạch xuất khẩu nhưng có tới 90% nguyên liệu đầu vào là nhập khẩu của một vài ngành công nghiệp khác!
Công Nghiệp
